مدل پورتر یکی از قدرتمندترین ابزارها برای ارزیابی کارکرد می باشد. اگر بخواهیم به طور منحصر بگویم، ۵ عامل پورتر میتواند برای تجزیه و تحلیل ساختار صنعت بسیار مفید باشد. این پنج عامل شامل قدرت چانه زنی خریداران، قدرت چانه زنی تأمین کنندگان، تهدید ناشی از ورود رقبای جدید، تهدید ناشی از وجود کالاهای جانشین و شدت رقابت درون صنعت می باشد.
نکته: زمانی که یک محصول نقش عمده ای در سبد مصرفی خانوار داشته باشد و مصرف آن ضروری باشد در این صورت کشش پایین تری دارد بدین معنا که با تغییر قیمت مصرف آن به میزان کمی تغییر خواهد کرد.
نشان دهنده آن است که چه میزان از سود محصول نهایی را میتوانند برای خود جلب نمایند و سود فعالین صنعت را کاهش بدهد.
به عنوان مثال شرکت مارکروسافت که تکیه به تهیه کننده سیستم عامل می باشد تقریبا در تولید سیستم عامل انحصاری است و لذا برای شرکت هایی که در زمینه تولید کامپیوترهای شخصی فعالیت می کنند این تأمین کننده قدرت چانه زنی بیشتری می باشد.
نکته: امکان وجود داشته باشد تا تأمین کنندگان ما خود به تولید محصولات نهایی اقدام کنند قدرت چانه زنی آنان افزایش می یابد.
اگر بخواهیم این تهدید را مورد ارزیابی قرار دهیم نیاز است موانع ورود رقبای جدید بررسی شوند که عبارتند از: مقیاس اقتصادی طرف عرضه: به آن معنا که به هر میزان حجم تولید افزایش یابد، هزینه تمام شده محصول به علت آن که هزینه ثابت سرشکن می شود کم می گردد. لذا افزایش مقیاس اقتصادی است. به هر میزان مقیاس اقتصادی عرضه بیشتر باشد امکان ورود رقبای جدید کاهش می یابد.
صنعت مقیاس طرف تقاضا: این صنعت به عنوان تأثیر شبکه ای نیز شناخته می شود بدان معنا که خریدار علاقمند است محصول شرکتی را بخرد که خریداران بیشتر برای محصولش وجود دارد در نتیجه به هر میزان صنعت مقیاس و طرف تقاضا وجود داشته باشد موانع ورود نیز برای ورود رقبا جدید نیز افزایش می یابد.
سرمایه مورد نیاز به منابع گسترده مالی: جهت ورود به رقابت مانع ورود رقبای جدید می شود و لذا تهدید ناشی از ورود رقبای جدید را کاهش می دهد.
دسترسی نابرابر به کانال های توزیع: یک تازه وارد نیاز دارد کانال های توزیع منحصر به فرد خود را برای محصول و خدمات مورد نظر به وجود آورد لذا به هر میزان که دسترسی به کانال های توزیع برای تازه واردان سخت باشد مانع از ورود رقبای جدید می شود لذا تهدید ناشی از ورود رقبای جدید را کاهش می دهد.
کالاهای جانشین کالاهایی هستن که عملکرد یکسان یا کارکرد مشابه با محصول تولیدی داشته و محصول جانشین لزومی ندارد عین محصول شرکت باشد.
این مورد شامل تخفیف قیمت ها، معرفی محصولات جدید، کمپین های تبلیغاتی و بهبود خدمات نشانه های شدت رقابت درون صنعت می باشد. رقابت زیاد سودآوری را محدود می کند. میزانی که رقابت سودآوری را تحت تأثیر قرار می دهد به دو عامل بستگی دارد.
شدت رقابت در شرایط زیر بیشتر است:
نویسنده: پریسا توکلی طرقی